Μέσω των ήχων θα μπορούν να «βλέπουν» οι πάσχοντες από τύφλωση
Μια καινοτόμος συσκευή που δημιούργησαν Ισραηλινοί και Γάλλοι ερευνητές
επιτρέπει σε εκ γενετής τυφλά άτομα να χρησιμοποιούν τους ήχους και να τους μετατρέπουν
σε οπτικές πληροφορίες και έμμεσα να «βλέπουν» τα αντικείμενα και τις εκφράσεις
των ανθρώπων γύρω τους.
Το πρωτοποριακό αυτό σύστημα που ανήκει στις λεγόμενες «συσκευές
αισθητηριακής υποκατάστασης» μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να διαβάσει ο πάσχων
από τύφλωση, συσχετίζοντας ήχους με γράμματα του αλφαβήτου.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του επιστημονικού εντύπου Neuron, οι ερευνητές του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ,
με επικεφαλής τον Δρ Αμίρ Αμεντί του Κέντρου Επιστημών του Εγκεφάλου, σε συνεργασία
με Γάλλοτς συναδέλφους Λοράν Κοέν και Στανισλάς Ντεάν, χρησιμοποίησαν μια μικροσκοπική
κάμερα που προσαρτάται στο κεφάλι του ατόμου και συνδέεται με έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή
ή με ένα «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο.
Ένα ειδικά σχεδιασμένο λογισμικό (αλγόριθμος) μετατρέπει τις εικόνες
σε ήχους, δίνοντας παράλληλα μια περιγραφή στον ασθενή για κάθε αντικείμενο μέσω
ακουστικών που φοράει. Οι ήχοι έχουν διαφορετική χροιά και ένταση ανάλογα με το
σχήμα κάθε αντικειμένου και αυτό βοηθά τον ασθενή να σχηματίσει στο νου του μια
νοητική αναπαράσταση κάθε πράγματος.
Τα πειράματα έδειξαν ότι χρειάζονται περίπου 70 ώρες για να μάθει
ο πάσχων από τύφλωση να περιγράφει διάφορες εικόνες που έχει «δει» μέσω των ήχων.
Παρακολουθώντας με λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) τη νευρωνική
δραστηριότητα στον εγκέφαλο των εθελοντών που χρησιμοποιούσαν τη συσκευή, οι ερευνητές
διαπίστωσαν ότι παρόλο που οι χρήστες δεν μπορούσαν να δουν, ο οπτικός φλοιός του
εγκεφάλου τους ενεργοποιείτο από τους ήχους.
Αυτό δείχνει, για πρώτη φορά, πως ακόμα και στους ανθρώπους που γεννήθηκαν
τυφλοί, οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την οπτική αναγνώριση
των αντικειμένων και την ανάγνωση, είναι δυνατό να ενεργοποιηθούν αργότερα στη διάρκεια
της ζωής του ατόμου, ακόμα και αν ποτέ δεν έχει εκτεθεί σε οπτικά ερεθίσματα.
«Ο ενήλικος εγκέφαλος είναι πολύ πιο εύπλαστος από ό,τι νομίζαμε»,
εξηγεί ο Δρ Αμεντί και προσθέτει ότι ακόμα και στους εκ γενετής τυφλούς φαίνεται
πως είναι εφικτό να «αφυπνιστούν» οι περιοχές που επεξεργάζονται τις οπτικές πληροφορίες,
με τη βοήθεια της κατάλληλης τεχνολογίας.
Τα ευρήματα αυτά αυξάνουν τις ελπίδες των επιστημόνων ότι ίσως κάποια
μέρα θα είναι δυνατό να αποκατασταθεί η όραση των τυφλών ανθρώπων και οι «συσκευές
αισθητηριακής υποκατάστασης» αποτελούν ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι επιστήμονες σχεδιάζουν πλέον να βελτιώσουν το σύστημα, χρησιμοποιώντας
μουσική που θα «αντιπροσωπεύει» τα χρώματα, τα σχήματα και τις τοποθεσίες, με στόχο
να κάνουν την μέθοδό τους ακουστικά πιο ευχάριστη, καθώς η έως τώρα εμπειρία έχει
δείξει ότι οι τυφλοί χρήστες ενοχλούνται από τους χρησιμοποιούμενους απλούς ήχους
μετά από μερικές ώρες συνεχούς χρήσης.
health.in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ