Γονίδια ανθεκτικότητας σε αντιβιοτικά «αναδύονται από το χώμα»
Τα γονίδια
που καθιστούν πολλά παθογόνα βακτήρια απρόσβλητα στα αντιβιοτικά ενδέχεται να προήλθαν
από μικρόβια που ζουν στο έδαφος, αποκαλύπτει αμερικανική μελέτη στο περιοδικό
Science.
Συνδυάζοντας
συμβατικές τεχνικές καλλιέργειας βακτηρίου με σύγχρονες μεθόδους γενετικής ανάλυσης,
οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον διαπίστωσαν ότι πολλά γονίδια ανθεκτικότητας
ήταν ουσιαστικά πανομοιότυπα σε ανθρώπινα βακτήρια και άσχετα βακτήρια του εδάφους.
Αυτό αποτελεί
ισχυρή ένδειξη ανταλλαγής γονιδίων που συνέβη πρόσφατα, επισημαίνουν οι ερευνητές.
Παραμένει ασαφές αν τα γονίδια μεταφέρθηκαν από το χώμα στα νοσοκομεία ή το αντίστροφο,
σε κάθε περίπτωση όμως το φαινόμενο είναι ανησυχητικό.
Η αλήθεια
είναι ότι τα περισσότερα αντιβιοτικά προέρχονται από μύκητες και βακτήρια που ζουν
στο έδαφος και παράγουν τις ουσίες αυτές για να εξουδετερώσουν άλλα μικρόβια που
τα ανταγωνίζονται ή τα απειλούν.
Οι άνθρωποι
μπορούν να κληροδοτήσουν τα γονίδιά τους μόνο στους απογόνους τους, στον κόσμο των
βακτηρίων όμως η ανταλλαγή DNA ανάμεσε σε διαφορετικά είδη είναι σύνηθες φαινόμενο.
Η ερευνητική
ομάδα στην Ουάσινγκτον συνέλεξε βακτήρια του εδάφους από διάφορες τοποθεσίες των
ΗΠΑ και εισήγαγαν τα γονίδιά τους σε βακτήρια Escherichia coli που καλλιεργήθηκαν
στο εργαστήριο. Στη συνέχεια, τα βακτήρια E.coli εκτέθηκαν σε μια ποικιλία αντιβιοτικών.
«Γνωρίζαμε
ότι οποιοδήποτε βακτήριο E.coli συνέχιζε να αναπτύσσεται είχε προσλάβει γονίδια
ανθεκτικότητας από βακτήρια του εδάφους» εξηγεί ο Γκαουτάμ Ντάντας, πρώτος συγγραφέας
της μελέτης.
Περαιτέρω
αναλύσεις έδειξαν ότι τα γονίδια ανθεκτικότητας των εδαφόβιων βακτηρίων ήταν σε
πολλές περιπτώσεις πανομοιότυπα με τα αντίστοιχα γονίδια βακτηρίων που προκαλούν
ασθένειες στον άνθρωπο.
Ο Δρ Ντάντας
ανησυχεί τώρα ότι η διαρροή αντιβιοτικών στο έδαφος θα μπορούσε να επιδεινώσει το
πρόβλημα της ανταλλαγής γονιδίων ανθεκτικότητας.
«Αν οι μεγάλες φάρμες
και τα νοσοκομεία συνεχίσουν να απελευθερώνουν αντιβιοτικά στο περιβάλλον, η δεξαμενή
γονιδίων ανθεκτικότητας στο έδαφος θα μπορούσε να εμπλουτιστεί περαιτέρω, καθιστώντας
τα γονίδια ανθεκτικότητας πιο προσβάσιμα σε παθογόνα βακτήρια» προειδοποιεί ο ερευνητής.