Ενα βιονικό χέρι που αισθάνεται

Ενα βιονικό χέρι που αισθάνεται

Την υφή, αλλά και το σχήμα των αντικειμένων που κρατούσε, μπόρεσε να αισθανθεί ο Ντένις Αάμπο Σόρενσον. Τι το περίεργο; Μα απλώς και μόνο το γεγονός ότι ο άνθρωπος αυτός είχε ακρωτηριαστεί στο άνω άκρο και του είχε τοποθετηθεί βιονικό χέρι. Η επιτυχής δοκιμή του βιονικού άκρου που αισθάνεται έγινε στην Ιταλία και προκάλεσε πραγματικό ενθουσιασμό στους ερευνητές της προσθετικής χειρουργικής, που προσπαθούν να επιλύσουν τη μεγαλύτερη ίσως πρόκληση που αντιμετωπίζουν. Μέχρι σήμερα, τέτοιου είδους μοσχεύματα δεν έδιναν στο άτομο που τα έφερε καμία αίσθηση, ενώ ακόμη και ο έλεγχός τους ήταν ιδιαίτερα δύσκολος.

Αυτή τη φορά, τα πράγματα είναι διαφορετικά. «Καταφέραμε να αποκαταστήσουμε την αίσθηση της αφής σε πραγματικό χρόνο, ενώ ο άνθρωπος που έφερε το βιονικό άκρο προσπαθούσε να το ελέγξει», εξηγεί ο συντονιστής της έρευνας, Σιλβέστρο Μιτσέρα. Η μελέτη εκπονήθηκε από τον Μιτσέρα, τον Στανίτσα Ρασποπόβιτς και τους συνεργάτες του στο ομοσπονδιακό πολυτεχνείο της Λωζάννης και το Ινστιτούτο Βιορομποτικής της Πίζας. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Science Translational Medicine.

H μαρτυρία του νεαρού τραυματία είναι εντυπωσιακή. «Οταν κρατούσα στο βιονικό άκρο ένα αντικείμενο, μπορούσα να νιώσω αν ήταν μαλακό ή σκληρό, τετράγωνο ή κυκλικό», εξηγεί ο 36χρονος άνδρας από τη Δανία, ο οποίος έχασε το χέρι του σε ατύχημα με πυροτεχνήματα. «Μπόρεσα να νιώσω πράγματα που είχα να αισθανθώ εννιά χρόνια».

Το προσθετικό χέρι που οι ειδικοί προσάρμοσαν στον Σόρενσον διαθέτει πολλαπλούς αισθητήρες στο άκρο κάθε δαχτύλου. Αυτοί οι αισθητήρες μετέδιδαν ηλεκτρικά σήματα, διαμέσου καλωδίων, σε ηλεκτρόδια, με το πλάτος μιας ανθρώπινης τρίχας, τα οποία είχαν εμφυτευθεί χειρουργικά στο άνω τμήμα του βραχίονά του. Παρότι οι νευρικές ίνες στο χέρι του Σόρενσον δεν είχαν χρησιμοποιηθεί επί σχεδόν μία δεκαετία, οι επιστήμονες κατάφεραν να επανενεργοποιήσουν την αίσθηση της αφής.

Φορώντας μάσκα με την οποία του κάλυπταν τα μάτια και ωτασπίδες, ο Σόρενσον μπόρεσε να αντιληφθεί πότε κρατούσε στο μηχανικό χέρι ένα μανταρίνι, ένα πορτοκάλι ή ένα μπαλάκι του μπέιζμπολ και ξεχώρισε πότε κρατούσε ένα μαλακό χαρτομάντιλο, πότε ένα σκληρό κομμάτι ξύλο και πότε ένα λεπτό πλαστικό ποτήρι. Οι δοκιμές του βιονικού άκρου έγιναν στο νοσοκομείο Τζεμέλι της Ρώμης.

Ωστόσο, τριάντα ημέρες μετά την τοποθέτησή του, το βιονικό άκρο αφαιρέθηκε κυρίως για λόγους ασφαλείας, παρότι οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ηλεκτρόδια μπορούν να παραμείνουν στη θέση τους επί χρόνια χωρίς να παρουσιαστούν προβλήματα. Μέχρι να προχωρήσουν στην επόμενη φάση της έρευνας, οι ειδικοί εξακολουθούν να πραγματοποιούν διάφορα πειράματα, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητα αίσθησης στο βιονικό χέρι και κυρίως να γίνει πιο εύχρηστο.