Η κλινική εικόνα της ραχίτιδας

Η κλινική εικόνα της ραχίτιδας

Η ραχίτιδα, ανεξάρτητα από την αιτιολογία της, παρουσιάζει ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Κατ’ αρχήν η ραχίτιδα διακρίνεται σε ήπια, μέτρια και σοβαρή.

Το βρέφος με ραχίτιδα μπορεί να παρουσιαστεί με τετανία ή σπασμούς. Υπάρχει καθυστερημένη ανάπτυξη, νωθρότητα και μυϊκή αδυναμία. Πρώιμες οστικές αλλοιώσει είναι η παραμόρφωση του κρανίου, η πάχυνση των γονάτων, ποδοκνημικών, καρπών λόγω υπερτροφίας των επιφύσεων.

Επίσης οι κνήμες παρουσιάζουν χαρακτηριστικά κύρτωσης. Μετά την έναρξη της βάδισης, οι παραμορφώσεις των κάτω άκρων επιδεινώνεται και η καθυστέρηση της ανάπτυξης γίνεται πλέον προφανής. Σε βαριές περιπτώσεις έχουμε παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης, ραιβά ισχία και κύρτωση ή κατάγματα των μακρών οστών. 

Όταν υπάρχουν σαφή κλινικά και ακτινολογικά ευρήματα, η διάγνωση είναι προφανής. Σε πιο άτυπες μορφές της νόσου, τη διάγνωση θα θέσει η βιοψία οστού.

Κλινική εικόνα:

1. Μυϊκή αδυναμία και υποτονία: καθυστέρηση στην ορθοστάτηση και βάδιση και αδυναμία κατάποσης.

2. Τετανία: σε σπάνιες περιπτώσεις.

3. Διαταραχές της οδοντοφυΐας: καθυστερημένη ανάπτυξη, ολιγοδοντία.

4. Αλωπεκία: στους ασθενείς με VDDR-II.

5. Κρανιόφθιση (kraniotabes): παρατηρείται στον 3ο-60 μήνα της ηλικίας. Τα οστά του κρανίου είναι απαλά, έχουν μεμβρανώδη υφή στην ψηλάφηση, οι πηγές παραμένουν ανοικτές, τα μετωπιαία οστά προεξέχουν, η επεκτατική πίεση του αναπτυσσόμενου εγκεφάλου παραμορφώνει την κεφαλή (τετράγωνη κεφαλή: caput quatratum).

6. Ραχιτικό κομβολόγιο: παρατηρείται κατά τον 60 μήνα της ηλικίας. Δημιουργείται από τη διόγκωση των χονδροπλευρικών συνδεσμώσεων.

7. Αύλακες του Harrison: οι μεσοπλεύριοι μυς έλκουν τους πλευρικούς χόνδρους και παραμορφώνουν τον θώρακα: κωδωνοειδής παραμόρφωση, με τις κατώτερες πλευρές να εισχωρούν στο ύψος του διαφράγματος και με το στέρνο να προεξέχει.

8. Κύφωση: γιατί τα σπονδυλικά σώματα, λόγω της ανεπαρκούς αποτιτάνωσης, κατά την φόρτιση, παραμορφώνονται.

9. Παραμορφώσεις άκρων: εμφανίζονται μεταξύ 6ου και 12ου μήνα. Έχουμε πάχυνση των γονάτων, των ΠΔΚ, των καρπών από επιφυσιακή υπερτροφία, περιφερική κύρτωση των κνημών (αποδίδεται στη στάση οκλαδόν που υιοθετούν οι ασθενείς). Μετά την έναρξη βάδισης, επιδεινώνονται οι παραμορφώσεις των κάτω άκρων και η καθυστέρηση της ανάπτυξης είναι εμφανής. Υπερέχουν οι παραμορφώσεις σε ραιβότητα σε συνδυασμό με έσω στροφή. Σε σοβαρές περιπτώσεις εμφανίζονται παραμορφώσεις στην ΣΣ, στην λεκάνη, ραιβά ισχία, βλαισά γόνατα, κύρτωση, κατάγματα μακρών οστών.

Τα πρόωρα βρέφη έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ραχίτιδας, λόγω ανεπάρκειας ασβεστίου και φωσφόρου και επιπλοκών της φαρμακοθεραπείας (π.χ. διουρητικά αγκύλης, κορτικοειδή).

Επίσης, οι περισσότεροι ραχιτικοί ασθενείς, παρουσιάζουν γενικευμένη υποτονία των μυών και χαλάρωση συνδέσμων η οποία με τη σειρά της συμβάλει στην δημιουργία παραμορφώσεων. Οι παραμορφώσεις του θώρακα, κάνουν τα βρέφη και τα παιδιά με ραχίτιδα πιο ευαίσθητα στις αναπνευστικές λοιμώξεις.

Thessdiet.gr