Άνθρακας
Ο άνθρακας είναι μια ζωονόσος που προκαλείται από το σπορογόνο Gram θετικό βακτήριο Bacillus anthracis.
Με ποιους τρόπους μεταδίδεται στον άνθρωπο;
Ο άνθρακας μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω της άμεσης επαφής με μολυσμένα με άνθρακα ζώα ή με τα προϊόντα τους ή διαμέσου σκόπιμης έκθεσης στον βάκιλο (βιοτρομοκρατία). Ο πνευμονικός άνθρακας δε μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Πόσος χρόνος χρειάζεται για να επωαστεί;
Στον άνθρωπο εμφανίζονται τρεις τύποι άνθρακα: ο δερματικός, ο γαστρεντερικός και ο πνευμονικός. Ο δερματικός έχει περίοδο επώασης 1-12 ημέρες, ο γαστρεντερικός 1-7 ημέρες και ο πνευμονικός 1-60 ημέρες.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
• Ο δερματικός άνθρακας προκαλεί αρχικά ένα μικρό σκληρό κοκκινωπό εξάνθημα (βλατίδα), το οποίο εξελίσσεται γρήγορα σε φυσαλίδα (κακοήθης φλύκταινα) και στη συνέχεια σε πληγή με κρούστα (εφελκίδα). Οι δερματικές αλλοιώσεις είναι ανώδυνες.
• Ο γαστρεντερικός άνθρακας προκαλεί ναυτία, εμετούς, πυρετό, κοιλιακό άλγος και αιμορραγική διάρροια. Η μορφή αυτού του άνθρακα είναι εξαιρετικά σπάνια. Οι ασθενείς συνήθως καταλήγουν (> 50%) λόγω σηπτικής καταπληξίας μέσα σε 2-5 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων.
• Ο πνευμονικός άνθρακας προκαλεί αρχικά ερεθισμό στο λαιμό, ήπιο πυρετό και μυαλγίες, ενώ η εξέλιξη της νόσου επιφέρει σοβαρή αναπνευστική δυσχέρεια, μηνιγγίτιδα και τελικά σοκ. Το ποσοστό της θνησιμότητας είναι υψηλό.
Πως γίνεται η διάγνωση του άνθρακα;
Η διάγνωση του άνθρακα γίνεται με αιματολογικές και εξετάσεις στο μικροσκόπιο από ιστούς των προσβεβλημένων περιοχών.
Πως θεραπεύεται ο άνθρακας;
Η νόσος του άνθρακα αντιμετωπίζεται θεραπευτικά με αντιβιοτική αγωγή. Ο ασθενής μετά τη θεραπεία δεν αποτελεί κίνδυνο για τα άλλα μέλη της οικογένειας. Η νόσος δεν προκαλεί επιδημίες, παρά μόνο σε περίπτωση σκόπιμης έκθεσης στο βάκιλο (βιοτρομοκρατική ενέργεια).
Πως μπορεί να προληφθεί η μόλυνση;
• δηλώνοντας υποχρεωτικά το κρούσμα προκειμένου να παρέμβουν οι κτηνιατρικές υπηρεσίες
• ελέγχοντας τη μόλυνση των ζώων
• αποφεύγοντας την άμεση επαφή με μολυσμένα ζώα και τα προϊόντα τους
• τηρώντας τα μέτρα ατομικής υγιεινής και υγιεινής του περιβάλλοντος σε μέρη όπου γίνεται επεξεργασία προϊόντων ζωικής προέλευσης
• απολυμαίνοντας το τρίχωμα των προβάτων με θερμή φορμαλδεΰδη
Το νοσηλευτικό προσωπικό προφυλάσσεται από τον άνθρακα (δερματικού τύπου):
• σε ειδικές περιπτώσεις, με τον εμβολιασμό ατόμων υψηλού κινδύνου (προσωπικό εργαστηρίου)
• σε σπάνιες περιπτώσεις, με απομόνωση του ασθενούς