Η κοινωνική ισχύς επηρεάζει τη σωματική δύναμη του ατόμου

Η κοινωνική ισχύς επηρεάζει τη σωματική δύναμη του ατόμου

Όσο περισσότερο προσωπικά και κοινωνικά ανίσχυρος αισθάνεται κάποιος, τόσο βαρύτερα του φαίνονται τα αντικείμενα που προσπαθεί να σηκώσει, σύμφωνα με μια βρετανική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Journal of Experimental Psychology. 

Η μελέτη δείχνει πως οι άνθρωποι που νιώθουν «βαρύ» τον κόσμο γύρω τους και τον εαυτό τους ανίσχυρο, δυσκολεύονται στην κυριολεξία περισσότερο να σηκώσουν ένα βάρος, σε σχέση με όσους αισθάνονται πως βρίσκονται σε θέση μεγαλύτερης ατομικής και κοινωνικής ισχύος.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τις Δρ Σιμόν Σναλ και Έουν Χι Λι του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ, έκαναν μια σειρά από τεστ με εθελοντές, που κλήθηκαν να παρατηρήσουν κουτιά και να εκτιμήσουν το βάρος τους.

Όσοι ένιωθαν γενικά στη ζωή τους πιο ανίσχυροι (σύμφωνα με τα σχετικά ερωτηματολόγια που είχαν προηγηθεί), νόμιζαν -απλώς κοιτώντας τα- πως είναι πιο βαριά τα κουτιά από ό,τι ήταν στην πραγματικότητα, ενώ πιο βαριά τους φάνηκαν και όταν τα σήκωσαν, αντίθετα με τα άτομα που αισθάνονταν πως βρίσκονταν σε μεγαλύτερη θέση ισχύος.

Πρόκειται για την πρώτη πειραματική απόδειξη πως η «δύναμη» (δηλαδή η εξουσία, μια ψυχοκοινωνική έννοια που αφορά κυρίως τον έλεγχο των άλλων ανθρώπων και γενικότερα των πόρων του περιβάλλοντος) αλλάζει την ίδια την αντίληψη των ανθρώπων για τα αντικείμενα, ακόμα και για το βάρος τους. Με άλλα λόγια, κατά τους ερευνητές, το πώς νιώθει κανείς για το κοινωνικό «στάτους» του επηρεάζει το πώς βλέπει -και «ζυγίζει»- ακόμα και το φυσικό περιβάλλον γύρω του.

«Αν και πολλές ψυχολογικές μελέτες έχουν γίνει σχετικά με την εξουσία, ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για το πώς αυτή επηρεάζει την πραγματική αντίληψη της καθημερινής ζωής. Η νέα έρευνα δείχνει ότι ο κοινωνικός ρόλος των ανθρώπων -ανάλογα με το αν κανείς έχει κοινωνική εξουσία ή όχι- μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που βλέπει το φυσικό περιβάλλον», εξηγεί η Δρ Έουν Χι Λι.

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η συναισθηματική και νοητική κατάσταση κάποιου μπορεί να επηρεάσει την αντίληψή του για τα πράγματα στο περιβάλλον του. Για παράδειγμα, σύμφωνα με παλαιότερα πειράματα, όταν κανείς ανεβαίνει μια πλαγιά με ένα βαρύ σακίδιο στην πλάτη, η κλίση του λόφου του φαίνεται πιο απότομη από ό,τι είναι πραγματικά. Ή όταν κάποιος αισθάνεται όμορφα με τον εαυτό του, τότε μια αράχνη ταραντούλα του φαίνεται πως βρίσκεται σε μεγαλύτερη απόσταση από το πρόσωπό του από ό,τι είναι στην πραγματικότητα.

Το νέο πείραμα έρχεται να προσθέσει επίσης το αίσθημα εξουσίας και ισχύος (ή την έλλειψή του) στους παράγοντες εκείνους που είναι ικανοί να αλλοιώσουν την αντίληψη των ανθρώπων για τα πράγματα. 

Όπως, άλλωστε, είπε κάποτε ο πρώην ιταλός πρωθυπουργός Τζούλιο Αντρεότι, «η εξουσία κουράζει μόνο όσους δεν την έχουν». Οι βρετανοί ερευνητές επισημαίνουν ότι αυτή η δήλωση δεν πρέπει πλέον να θεωρείται με μεταφορική έννοια, αλλά με την κυριολεκτική, καθώς «ο κόσμος των ανίσχυρων είναι όντως γεμάτος βάρη».