Υποστηρικτικοί και Εναλλακτικοί Τρόποι Επικοινωνίας Και Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές
Γαλανού Σταυρούλα-Λογοπεδικός
Ιδιοκτήτρια Κέντρου Ειδικών Θεραπειών-Λόγου Ίασις
Ο λόγος είναι το βασικότερο αγαθό που έχει ο άνθρωπος. Τι
θα γινόταν αν δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε και να επικοινωνήσουμε μεταξύ μας;
Πως θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε το πνεύμα μας και να δημιουργήσουμε
πολιτισμούς;
Η απάντηση σε αυτά τα δύο ερωτήματα είναι πολύ απλή, αν ο
άνθρωπος δεν είχε την ικανότητα να δημιουργεί λόγο δεν θα είχε καταφέρει τίποτα
από όλα αυτά που έχουμε εμείς σήμερα. Τι γίνεται όμως με τους ανθρώπους που δεν
μπορούν να επικοινωνήσουν στις μέρες μας λόγο κάποιας διαταραχής;
Όπως όλοι γνωρίζουμε υπάρχουν πολλοί άνθρωποι γύρω μας που
δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με το κοινωνικό τους περιβάλλον και για αυτό τον
λόγο οι επιστήμονες ασχολήθηκαν από πολύ νωρίς με την δημιουργία διαφόρων
συστημάτων που αντικαθιστούν ή υποστηρίζουν την επικοινωνία, στα άτομα που για
οποιουσδήποτε λόγους δεν μπορούν να επικοινωνήσουν. Σύμφωνα με στατιστικές
έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, ανά τον κόσμο, 1 άνθρωπος στους 1000
χρειάζεται για να επικοινωνεί με τους γύρω του ένα εναλλακτικό ή υποστηρικτικό
τρόπο. Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκαν οι Εναλλακτικοί και Υποστηρικτικοί Τρόποι
Επικοινωνίας που δεν είναι τίποτε άλλο από τρόπους που κατά καιρούς επινοήθηκαν
ώστε να αντικαταστήσουν ή να επαυξήσουν τη ομιλία.
Tα παιδιά που βρίσκονται στο
φάσμα της διάχυτης αναπτυξιακής διαταραχής ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία. Έτσι
μπαίνοντας σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης θα πρέπει να εκπαιδεύονται από
ειδικούς λογοθεραπευτές να μαθαίνουν να επικοινωνούν λειτουργικά πολλές φορές
μέσα από Εναλλακτικούς ή Υποστηρικτικούς Τρόπους Επικοινωνίας. Τι είναι όμως οι
εναλλακτικοί ή υποστηρικτικοί τρόποι επικοινωνίας;
Σύμφωνα με τον διεθνή ορισμό Εναλλακτική ή Υποστηρικτική
Μέθοδος Επικοινωνίας ορίζεται οποιοσδήποτε τρόπος μπορεί να προσφέρει
επικοινωνία για τα άτομα που για οποιονδήποτε λόγο δεν έχουν την δυνατότητα να
επικοινωνήσουν με προφορικό ή γραπτό λόγο.
Οποιαδήποτε μέθοδος, μπορεί να δημιουργηθεί για να υποστηρίξει ή για να
αντικαταστήσει την ομιλία και την γραφή, θεωρείτε Εναλλακτικός ή Υποστηρικτικός
Τρόπος Επικοινωνίας. Ποια μορφή όμως έχει ένας Εναλλακτικός ή Υποστηρικτικός
Τρόπος Επικοινωνίας;
Οι Εναλλακτικοί ή Υποστηρικτικοί Τρόποι Επικοινωνίας
χωρίζονται σε δύο κύριες μορφές, αυτούς που χρησιμοποιούν βοηθητικά μέσα όπως
βιβλία ή πλατφόρμες επικοινωνίας με σύμβολα ή εικόνες κι αυτούς που δεν
χρησιμοποιούν βοηθητικά μέσα αλλά εκφράσεις προσώπου, χειρονομίες και γλώσσα
σώματος. Για κάθε ενδιαφερόμενο ο Εναλλακτικός ή Υποστηρικτικός Τρόπος
Επικοινωνίας θα πρέπει να επιλέγεται πολύ προσεκτικά με βάση κάποια
συγκεκριμένα κριτήρια και ανάλογα τις εξατομικευμένες δυνατότητες του. Για να
επιλέξουμε τον τρόπο επικοινωνίας πρέπει να δοθεί βάση στους λόγους που μας
οδήγησαν στην δημιουργία του και στις ανάγκες που θέλουμε να καλύψουμε. Θα
πρέπει ταυτόχρονα να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην επιλογή των θεραπευτών που
θα εκπαιδεύσουν το παιδί. Η σωστή εκπαίδευση από εξειδικευμένους θεραπευτές
έχει ως αποτέλεσμα την σωστή χρήση. Σκοπός της χρήσης των Εναλλακτικών και
Υποστηρικτικών Τρόπων Επικοινωνίας είναι η ομαλότερη Επικοινωνία. Η διαφορά ανάμεσα
στους όρους Εναλλακτικός και Υποστηρικτικός τρόπος Επικοινωνίας βρίσκεται στο
ότι ο Εναλλακτικός αντικαθιστά πλήρως την ομιλία και χρησιμοποιείτε ως μέσο
επικοινωνίας ενώ ο Υποστηρικτικός επαυξάνει ή εμπλουτίζει την ήδη υπάρχουσα.
Πως μπορούμε όμως να δημιουργήσουμε ένα Εναλλακτικό ή
Υποστηρικτικό Τρόπο Επικοινωνίας και πως μπορούμε να τον ενισχύσουμε με νέα
τεχνολογία. Οποιοσδήποτε Εναλλακτικός ή Υποστηρικτικός Τρόπος Επικοινωνίας
μπορεί να ενισχυθεί μέσω της Νέας Τεχνολογίας με μοναδικό κριτήριο το να ανήκει
στην κατηγορία των τρόπων που χρησιμοποιούν βοηθητικά μέσα.
Ο τρόπος απλός! Ειδικοί Λογοθεραπευτές που έχουν
εκπαιδευτεί στην δημιουργία των Εναλλακτικών ή Υποστηρικτικών Μεθόδων
Επικοινωνίας σε συνεργασία με ανάλογο Εργοθεραπευτή και έναν απλό
Προγραμματιστή μπορούν να προσαρμόσουν σε απλές πλατφόρμες τα σύμβολα ή τις
εικόνες, να προσθέσουν φωνή ή όχι, να προσαρμόσουν πληκτρολόγια, οθόνες ή
ποντίκια. Σκοπός η πιο λειτουργική χρήση του εναλλακτικού συστήματος σε κάθε
κοινωνική περίσταση. Το κόστος; Όχι ιδιαίτερο πέραν της αμοιβής των Ειδικών που
θα δημιουργήσουν το πρόγραμμα και την αγορά των εξαρτημάτων (υπολογιστής χεριού
– προσαρμοσμένο πληκτρολόγιο, οθόνη ή ποντίκι).
Το όφελος; Λειτουργική Επικοινωνία
χωρίς εμπόδια! Ανεκτίμητο!