Ανακαλύφθηκε ο μηχανισμός επιρροής του στρες στα εγκεφαλικά κύτταρα

Ανακαλύφθηκε ο μηχανισμός επιρροής του στρες στα εγκεφαλικά κύτταρα

Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν τον τρόπο δια του οποίου οι ορμόνες του στρες μειώνουν τον αριθμό των νέων εγκεφαλικών κυττάρων, διαδικασία που σχετίζεται με την κατάθλιψη, και ελπίζουν ότι μελλοντικά θα συμβάλλει στην ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. 

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου εντόπισαν μια πρωτεΐνη που είναι η βασική υπαίτιος για τις αρνητικές επιπτώσεις του στρες στα κύτταρα. 

Επίσης χρησιμοποίησαν επιτυχώς ένα πειραματικό φάρμακο που μπλοκάρει αυτή την επίδραση, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για καλύτερα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, σύμφωνα με άρθρο του επιστημονικού εντύπουProceedings of the National Academy of Sciences.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η μείζονα κατάθλιψη επηρεάζει το 20% των ανθρώπων σε κάποια φάση της ζωής τους. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προβλέπει ότι μέχρι το 2020, η κατάθλιψη θα είναι η βασική διαταραχή υγείας με την υψηλότερη επιβάρυνση για τα συστήματα υγείας των χωρών. 

Η θεραπεία της κατάθλιψης περιλαμβάνει τόσο φαρμακευτική αγωγή όσο και συμβουλευτική θεραπεία. Αν και υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, τα περισσότερα είναι αποτελεσματικά μόνον για ένα χρονικό διάστημα και έτσι υπάρχει πάντα η ανάγκη για νεότερα και πιο αποτελεσματικά σκευάσματα. 

Η κατάθλιψη σχετίζεται με αλλαγές στη νευρογένεση, την ικανότητα του ενηλίκου εγκεφάλου να συνεχίσει να παράγει νέα εγκεφαλικά κύτταρα. 

Σε μοριακό επίπεδο, το στρες είναι γνωστό ότι αυξάνει τα επίπεδα της κορτιζόλης, η οποία με τη σειρά της δρα στον υποδοχέα γλυκορτικοειδούς. Αλλά ο ακριβής μηχανισμός πίσω απ’ αυτή τη διαδικασία παρέμενε μέχρι σήμερα άγνωστος. 

Η ομάδα της Δρ Κάρμιν Παριάντε μελέτησε ανθρώπινα βλαστικά κύτταρα του ιππόκαμπου, μια πηγή δηλαδή νέων κυττάρων στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Χορήγησαν στα κύτταρα κορτιζόλη για να μετρήσουν την επίδραση της στη νευρογένεση και διαπίστωσαν ότι η πρωτεΐνη SGK1 έπαιζε καθοριστικό ρόλο στην διαμεσολάβηση των επιπτώσεων. 

Μετρώντας την επίδραση της κορτιζόλης με την πάροδο του χρόνου, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα αυξημένα επίπεδα της SGK1 παρέτειναν την καταστροφική επίπτωση των ορμονών του στρες στη νευρογένεση. 

Στην συνέχεια, χρησιμοποίησαν μια πειραματική δραστική ουσία που αναστέλλει την SGK1 και διαπίστωσαν ότι μπλόκαρε τις αρνητικές επιδράσεις των ορμονών του στρες, συντελώντας σε αύξηση των νέων εγκεφαλικών κυττάρων. 

Τα αποτελέσματα του πειράματος επιβεβαιώθηκαν και από την παρατήρηση των επιπέδων της πρωτεΐνης SGK1 σε ζωικά μοντέλα και στην συνέχεια σε δείγματα αίματος ατόμων που έπασχαν από κατάθλιψη.