Παρέμβαση σε υποδοχέα του εγκεφάλου «μπλοκάρει την επιθετικότητα»
Φάρμακα που μπλοκάρουν έναν υποδοχέα του εγκεφάλου μπορούν να αποτρέπουν
τις εκρήξεις επιθετικής συμπεριφοράς σε ποντίκια, υποστηρίζουν ερευνητές στις ΗΠΑ
και την Ιταλία. Δεδομένου ότι ο ίδιος υποδοχέας υπάρχει και στον άνθρωπο, η μελέτη
θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες θεραπείες για την επιθετική και αντικοινωνική συμπεριφορά.
«Τα ευρήματα σηματοδοτούν ένα σημαντικό επίτευγμα στις προσπάθειες για
ανάπτυξη φαρμάκων κατά της παθολογικής επιθετικότητας, ενός συστατικού πολλών ψυχολογικών
διαταραχών, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, ο αυτισμός, η διπολική διαταραχή και η
σχιζοφρένεια» αναφέρουν οι ερευνητές σε ανακοίνωσή τους την Τετάρτη.
Τα ευρήματά τους για το ρόλο του υποδοχέα NMDA δημοσιεύονται στην έγκριτη
επιθεώρηση Journal of Neuroscience.
Προηγούμενες έρευνες, συμπεριλαμβανομένων μελετών της ίδιας ερευνητικής
ομάδας, είχαν δείξει ότι η παθολογική επιθετικότητα σχετίζεται με μεταλλάξεις που
μειώνουν τα επίπεδα του ενζύμου MAO A (αναστολέας της μονοαμινοξειδάσης Α).
Τόσο οι άνθρωποι όσο και τα ποντίκια που φέρουν τις μεταλλάξεις αυτές αντιδρούν
με επιθετικότητα και βίαιες συμπεριφορές όταν εκτεθούν σε στρεσογόνους παράγοντες.
Οι ερευνητές θεωρούν επομένως ότι η παθολογική επιθετικότητα είναι αποτέλεσμα
γενετικών αλλά και περιβαλλοντικών παραγόντων: «Τα χαμηλά επίπεδα MAO A είναι η
μία από τις δύο βάσεις της προδιάθεσης στην επιθετικότητα. Η δεύτερη βάση είναι
η κακομεταχείριση, και ο συνδυασμός αυτών των δύο παραγόντων φαίνεται θανάσιμος:
συστηματικά έχει ως αποτέλεσμα την εκδήλωση βίαιων συμπεριφορών» αναφέρει ο Μάρκο
Μπορτολάτο του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Μέχρι σήμερα, όμως, παρέμενε άγνωστο πώς τα χαμηλά επίπεδα ΜΑΟ Α οδηγούν
τελικά στην επιθετικότητα. Αναζητώντας μια απάντηση, οι ερευνητές εργάστηκαν με
ποντίκια από τα οποία απουσίαζε το εν λόγω ένζυμο. Φρόντισαν μάλιστα να υποβάλλουν
τα πειραματόζωα σε στρεσογόνα ερεθίσματα, προκειμένου να αναπαράξουν το συνδυασμό
γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που συνδέονται με τη βία.
Το πείραμα αποκάλυψε ότι, στα ποντίκια που φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο
του MAO A, οι εξάρσεις επιθετικότητας συνδέονται με την ενεργοποίηση μιας ποικιλίας
του υποδοχέα NDMA στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου.
Όταν οι ερευνητές μπλόκαραν τον υποδοχέα, «η υπερβολική επιθετικότητα εξαφανίστηκε
εντελώς».
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι, εφόσον τα ευρήματα ισχύουν και στον άνθρωπο,
η συγκεκριμένη ποικιλία του υποδοχέα NMDA θα μπορούσε να αποτελέσει το στόχο για
φάρμακα κατά της επιθετικότητας.
Ο
Δρ Μπορτολάτο επισημαίνει ωστόσο ότι τα φάρμακα αυτά θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές
παρενέργειες, δεδομένου ότι ο ίδιος υποδοχέας φαίνεται να έχει και μια άλλη λειτουργία:
μας βοηθά να βγάζουμε νόημα όταν δεχόμαστε από το περιβάλλον πολλαπλές, παράλληλες
ροές αισθητικών πληροφοριών.