Όρια και Πειθαρχία
Νικολάτου Ιωάννα,
Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια
Κέντρο Ψυχοθεραπείας Παίδων - Εφήβων - Ενηλίκων
Συχνά,
οι γονείς βλέπουν τις προσπάθειες που κάνουν για να πειθαρχήσουν το παιδί τους
να μην αποδίδει καρπούς! Αυτό σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι είναι «κακοί»
γονείς, αλλά ότι ίσως θα πρέπει να βρουν άλλους τρόπους για να πλησιάσουν το
παιδί τους και να βρουν τον ιδανικότερο δρόμο για να συμβιώσουν χωρίς συνεχείς
καβγάδες και τσακωμούς. Μεγαλύτερη σημασία έχει το πώς το λες και όχι το τι λες!
Οι
περισσότεροι θυμόμαστε κάποιο από τα συγγενικά μας πρόσωπα να λέει: «Κάνε αυτό
που σου λέω γιατί αλλιώς θα έρθει ο μπαμπούλας». Αυτή φράση, δεδομένου ότι
περιέχει στοιχεία εκφοβισμού για την ψυχική υγεία του παιδιού είναι καλό να
αποφεύγεται. Προτιμήστε να εξηγήσετε στο παιδί σας για ποιο λόγο απαγορεύετε να
κάνουν κάτι ή για ποιο λόγο πρέπει να γίνονται κάποια πράγματα με ήρεμο τόνο φωνής. Τα παιδιά καταλαβαίνουν
πολλά περισσότερα από όσα πιστεύουμε ότι μπορούν να καταλάβουν. Επίσης, προσπαθήστε να μη βάζετε πολλά μη και
απαγορεύσεις στο παιδί σας. Για παράδειγμα, είναι καλό να αποφεύγετε το «Δε θα
πας πουθενά!». Αντικαταστήστε το με μία εναλλακτική όπως «Θα πας στην παιδική
χαρά αν διαβάσεις τα μαθήματά σου». Φυσικά σε αυτό το όριο θα πρέπει να
παραμείνετε σταθεροί για να έχει ισχύ ο λόγος σας για την επόμενη φορά που θα
χρειαστεί να το χρησιμοποιήσετε. Πολύ σημαντική είναι η συνέπεια και η
σταθερότητα και από τους δύο γονείς. Αντί να απαγορεύσετε λοιπόν, βάζετε το
μικρό σας στη διαδικασία να επιλέξει ποια συμπεριφορά θα ήθελε να έχει και ποια
προτεραιότητα θέλει να βάλει εκείνο.
Με το
παραπάνω παράδειγμα θα έχετε πετύχει και ένα ακόμη όφελος. Δε θα έχετε
επιβραβεύσει το παιδί με γλυκά ή με άλλα υλικά αγαθά. «Ανταλλάσετε» το
διάβασμα, για παράδειγμα, με την παιδική χαρά που θα ενισχύσει την
κοινωνικότητά του και το παιχνίδι μαζί σας. Ένας άλλος τύπος επιβράβευσης
μπορεί να είναι και να του δείξετε απλά πόσο περήφανοι είστε για αυτό, και να
το ενθαρρύνετε. Επιπλέον, κάτι που ακούτε πάρα πολύ συχνά είναι το να μην
συγκρίνετε το παιδί σας με άλλα παιδιά. Είναι πολύ σωστό! Δε θέλουμε να
ακολουθήσει μία συμπεριφορά γιατί κάποιος άλλος «είναι καλύτερο παιδί από
εκείνο». Με αυτό τον τρόπο θα αγχώσουμε το μικρό μας και θα του δημιουργήσουμε
πιθανόν μία χαμηλή αυτοεκτίμηση. Ακόμα κι αν «πιάσει» αυτή τεχνική, το
πιθανότερο είναι ότι το μικρό σας το έκανε από φόβο μη σας απογοητεύσει…
Τέλος,
δε θα πρέπει να παραλείψουμε το ρητό «η επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως». Πόσες
φορές έχετε πιάσει τον εαυτό σας να λέει στο παιδί «πόσες φορές πρέπει να το πω
για να το καταλάβεις;»; Η απάντηση είναι «πολλές»! Τα μικρά μας παιδιά δεν τα
θυμούνται όλα και για αυτό χρειάζεται να τους τα υπενθυμίζουμε. Αν επιλέξετε
τις φωνές και τη φασαρία, αντί για την εξήγηση και την απλή υπενθύμιση, θα
έχετε να αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που θέλετε. Χρησιμοποιήστε απλές και
σαφείς οδηγίες, τα σεμινάρια και οι διαλέξεις είναι για τους μεγάλους!!