Μήπως πάσχετε από «Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης»;
Στα πρόθυρα ψυχολογικής κατάρρευσης, βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες
Έλληνες εργαζόμενοι καθώς πλήττονται τον τελευταίο χρόνο από το «Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης»
(Burn Out), σύμφωνα με τους ψυχολόγους.
Η κατάσταση είναι δραματική και οι επιστήμονες εκφράζουν φόβους για
ομαδικές καταρρεύσεις στους χώρους δουλειάς μετά και το νέο πακέτο μέτρων και περικοπών.
Τα δεδομένα είναι δυσοίωνα καθώς οι εργασιακές συνθήκες χειροτερεύσουν και οι εργαζόμενοι
δεν βλέπουν φώς στον ορίζοντα.
Το «Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης», παρατηρήθηκε για πρώτη
φορά το 1974 στα κοινωνικά επαγγέλματα, ενώ ο ορισμός του έγινε το 1981 από την
Christina Maslach διδάκτωρ Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ.
Πρόκειται για μια ψυχολογική κατάσταση στην οποία ο άνθρωπος εμφανίζει
απώλεια ενδιαφέροντος, ψυχική και σωματική εξάντληση, μια απάθεια, μια ματαίωση
για την δουλειά του, την παραγωγικότητα του αλλά και για τους ανθρώπους που εξυπηρετεί
μέσω της δουλειά του. Δημιουργείτε ένα συναισθηματικό κενό, ένα ψυχικό «μούδιασμα»
μια εγκατάλειψη του εαυτού, μια αποστασιοποίηση συναισθηματική που σταδιακά επηρεάζει
όλους τους τομείς της ζωής του (οικογένεια, ερωτική επαφή, κλ.π).
Το σύνδρομο πλήττει κυρίως τους νέους ηλικιακά εργαζόμενους και δείχνει
προτίμηση στις ηλικίες 30 - 40 χρόνων. Μεγαλύτερη προδιάθεση στο να αναπτύξουν το
σύνδρομο έχουν οι γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, οι ανύπαντροι και τα άτομα με
υπερβολική αίσθηση ευθύνης, η τελειομανία και η ανάγκη για έλεγχο.
Τα συμπτώματα του
συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης, μπορεί να διαφέρουν από εργαζόμενο σε εργαζόμενο,
κυρίως όμως χωρίζονται σε τρείς κατηγορίες:
Σωματικά: Αϋπνία, σωματική εξάντληση, απώλεια
ενέργειας, μυϊκός πόνος διάχυτος στο σώμα, χαμηλό ανοσοποιητικό, πονοκέφαλοι, έντονες
ενοχλήσεις στο γαστρεντερικό σύστημα, μείωση ή αλλαγή στην όρεξη για φαγητό.
Ψυχολογικά-συναισθηματικά: Αίσθημα απόγνωσης, ματαιότητας, αποτυχίας,
αυτό-αμφισβήτησης, χαμηλής αυτό-εκτίμησης, κατάθλιψη, συνεχόμενο άγχος, υπερένταση,
ευερεθιστικότητα, έλλειψη κινήτρου και ικανοποίησης , κυνισμός και αρνητισμός για
ότι συμβαίνει, αίσθημα μοναξιάς.
Συμπεριφορικά: Έλλειψη ενθουσιασμού για την δουλειά,
αδυναμία συγκέντρωσης για την επίτευξη εργασιακών στόχων, ευθυνοφοβία, συχνές απουσίες
από την δουλεία, επιθετική συμπεριφορά στα αγαπημένα πρόσωπα και στην οικογένεια,
μείωση της διάθεσης και της ικανότητας επικοινωνίας, εργασιομανία στις ελεύθερες
ώρες, απομόνωση.
Οι βασικές αιτίες που
οδηγούν τους εργαζόμενους στο Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης είναι:
Υπερβολικός
όγκος δουλειάς και πολλές ώρες εργασίας.
Αναξιοκρατικό
εργασιακό περιβάλλον χωρίς οργάνωση και υποστήριξη.
Αίσθηση απουσίας
ελέγχου στον χώρο δουλειάς και εγκλωβισμό σε καταστάσεις.
Το επάγγελμα
και οι απαιτήσεις του να στρέφεται ενάντια στις αρχές τους εργαζόμενου και στις
ανθρώπινες αξίες του.
Το επάγγελμα
να μην ανταμείβει με χρηματική ικανοποίηση, ηθική επιβράβευση, σεβασμό ή κύρος για
την συνεισφορά σου.
Η αβεβαιότητα
για το αύριο.
Αντιμετώπιση του Συνδρόμου
Το Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης πλέον παραμονεύει σε πολλά
επαγγέλματα, γιατί λόγω των κοινωνικών συνθηκών και η πιο απλή δουλειά θέλει τεράστια
ψυχικά αποθέματα για να την φέρεις σε πέρας και για να έχεις κάτι να πιστεύεις,
να σου δίνει νόημα να συνεχίζεις την ποιοτική εργασία.
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους όποιος από τους εργαζόμενους αισθάνεται
ή παρατηρεί στον εαυτό του κάποια από τα συμπτώματα του Συνδρόμου Επαγγελματικής
Εξουθένωσης θα πρέπει άμεσα να ζητήσει την βοήθεια ειδικού ψυχολόγου γιατί το σύνδρομο
μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Με τις ψυχολογικές συμβουλές και την καθοδήγηση του ειδικού ψυχολόγου,
με τεχνικές που βοηθάνε ν’ αλλάξουμε τον τρόπο σκέψεως, στόχος είναι να αποκτήσει
ο εργαζόμενος τον χαμένο έλεγχο της ζωής του, να ελέγχει το άγχος και την απόγνωση,
να ενταχθεί πάλι σε απλά καθημερινά πράγματα για να νιώσει ξανά συναισθήματα υγιή.
Να αντιμετωπίσει την κατάθλιψη, και την αίσθηση πανικού, να έρθει
κοντά στους δικούς του ανθρώπους, να πιστέψει στην οικογένεια και στο μοίρασμα με
φίλους, να απομακρυνθεί λίγο από την πίεση της δουλειάς, να μάθει να δίνει αυτά
που αναλογούν στην δουλειά χωρίς υπερβολές και ενοχές. Να βάλει τα όρια του, να
μάθει να λέει «όχι» και να μην υποκύπτει σε συναισθηματικούς εκβιασμούς ή ακόμα
και απειλές στο εργασιακό του περιβάλλον».
*Η κ.Χατζηδημητρίου, BA,MSc,
CPsychol, Διευθύντρια του Κέντρου Ψυχολογίας και Προαγωγής Υγείας Live Well-Be
Well, μαζί με τους συνεργάτες της, στην προσπάθεια στήριξης και κοινωνικής αλληλεγγύης
προσφέρουν μια Δωρεάν Συνεδρία σε
ανέργους που χρήζουν συμβουλευτική προσέγγιση. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας,
ενώ είναι αναγκαία η επίδειξη της κάρτας ανεργίας.
health.in.gr