Εγκεφαλικές αλλοιώσεις προκαλεί η περιστασιακή χρήση ινδικής κάνναβης

Εγκεφαλικές αλλοιώσεις προκαλεί η περιστασιακή χρήση ινδικής κάνναβης

Ακόμα και η περιστασιακή χρήση ινδικής κάνναβης είναι ικανή να προκαλέσει αλλοιώσεις σε δύο περιοχές του εγκεφάλου που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ρύθμιση των συναισθημάτων και των κινήτρων, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυποJournal of Neuroscience.

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που τεκμηριώνει τις σοβαρές επιπτώσεις της ινδικής κάνναβης, στους περιστασιακούς χρήστες, και μάλιστα αποδεικνύει ότι όσο αυξάνει η χρήση της ουσίας σε εβδομαδιαία βάση, τόσο αυξάνονται και οι εγκεφαλικές βλάβες. Αξίζει να σημειωθεί ότι και άλλες μελέτες έχουν εντοπίσει εγκεφαλικές αλλοιώσεις συνέπεια της χρόνιας και τακτικής χρήσης της ινδικής κάνναβης. 

Οι ερευνητές των Ιατρικών Σχολών των Πανεπιστημίων Χάρβαρντ καιΝορθγουέστερν, καθώς και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, με επικεφαλής τον καθηγητή Ψυχιατρικής, Δρ Χανς Μπράιτερ, έκαναν συγκριτική ανάλυση των εγκεφάλοων 20 περιστασιακών χρηστών ινδικής κάνναβης, που κάπνιζαν μία έως πέντε φορές την εβδομάδα, και 20 ατόμων που δεν ήταν χρήστες, όλοι -άνδρες και γυναίκες- ηλικίας 18 έως 25 ετών.

Οι επιστήμονες με τη βοήθεια κατάλληλων απεικονιστικών μεθόδων εντόπισαν μεταβολές στον όγκο, στο σχήμα και στην πυκνότητα του εγκεφαλικού ιστού στους περιστασιακούς χρήστες ινδικής κάνναβης. Μάλιστα, το μέγεθος των βλαβών σχετιζόταν άμεσα με το πόσο συχνός χρήστης ήταν κάποιος. Συγκεκριμένα, η βλάβη επικεντρωνόταν στον επικλινή πυρήνα (που διογκώνεται αφύσικα) και στην αμυγδαλή (παραμορφώνεται το σχήμα της), δύο ζωτικές περιοχές του εγκεφάλου για τη ρύθμιση των συναισθημάτων και των κινήτρων, καθώς και για την ανάπτυξη εθισμού. 

Ο εγκέφαλος που εκτίθεται στην κάνναβη, και ιδίως στην τετραϋδροκανναβινόλη που αυτή περιέχει, δημιουργεί νέες νευρωνικές συνάψεις. Καθώς απελευθερώνεται περισσότερη ντοπαμίνη στον εγκέφαλο, οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι οι χρήστες τείνουν να παίρνουν μεγαλύτερη απόλαυση από την κάνναβη σε σχέση με άλλες πηγές ευχαρίστησης (τροφές, σεξ, κοινωνικές επαφές κ.α.), ενώ παράλληλα δημιουργούν σταδιακά μια χρόνια έλλειψη κινήτρων και χάνουν το ενδιαφέρον τους για την επίτευξη των στόχων τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα η ινδικά κάνναβη έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε τετραϋδροκανναβινόλη. Ενώ λοιπόν στις δεκαετίες του '60 και του '70, η περιεκτικότητα ήταν συνήθως 1% έως 3%, σήμερα κυμαίνεται στο 5% έως 9% και καμιά φορά ακόμη περισσότερο. Αυτό καθιστά την ινδική κάνναβη πιο δραστική στον εγκέφαλο και στις νοητικές-συναισθηματικές λειτουργίες.

«Η μελέτη εγείρει ισχυρές αμφιβολίες κατά πόσο ισχύει η μέχρι σήμερα επικρατούσα αντίληψη πως η περιστασιακή χρήση ινδικής κάνναβης δεν σχετίζεται με άσχημες συνέπειες», εξηγεί ο Δρ Μπράιτερ. «Οι άνθρωποι νομίζουν ότι δεν τρέχει τίποτε, αν καπνίσουν λίγη κάνναβη για να διασκεδάσουν, εφόσον δεν τους δημιουργεί πρόβλημα στη δουλειά ή στο σχολείο. Όμως τα στοιχεία μας δείχνουν άλλα πράγματα. Μερικοί από τους ανθρώπους με εγκεφαλικές αλλοιώσεις κάπνιζαν κάνναβη για να 'ανεβούν' ψυχολογικά, μόνο μία ή δύο φορές την εβδομάδα», προσθέτει ο αμερικανός ψυχίατρος.

Ο Δρ Μπράιτερ επισημαίνει την αναγκαιότητα διεξαγωγής μεγαλύτερης κλίμακας ερευνών για να επιβεβαιωθεί αυτό που έχουν διαπιστωθεί και από μελέτες σε πειραματόζωα, ότι δηλαδή η χρήση ινδικής κάνναβης αποτελεί την εθιστική «πύλη» για την χρήση πιο ισχυρών ναρκωτικών ουσιών. Από την άλλη πάντως, παραμένει ασαφές σε ποιό βαθμό οι παραπάνω εγκεφαλικές αλλοιώσεις λόγω της ινδικής κάνναβης είναι όντως επιβλαβείς για τους χρήστες, σε βάθος χρόνου. Ερωτηματικό αποτελεί και το κατά πόσο οι εγκεφαλικές αλλοιώσεις είναι μη αναστρέψιμες ή εξαφανίζονται, όταν κανείς σταματήσει την χρήση της ουσίας.

Η ινδική κάναβη είναι σήμερα το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό παγκοσμίως. Η χρήση της εμφανίζει αυξητική τάση τόσο μεταξύ των εφήβων, όσο και των ενηλίκων, ενώ όλο και συχνότερα εγείρονται αιτήματα για τη νομιμοποίησή της σε διάφορες χώρες, με το βασικό επιχείρημα ότι είναι πιο ασφαλής από το αλκοόλ. Όμως σύμφωνα με τον Δρ Μπράιτερ, «μετά και τα νέα ευρήματα, έχω σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσο θα έπρεπε να επιτρέψουμε σε οποιονδήποτε κάτω των 30 ετών να καπνίζει κάνναβη, εκτός και αν έχει κάποια σοβαρή ασθένεια και τον ανακουφίζει από τους πόνους».