Μεταμόσχευση κυττάρων δημιουργεί ελπίδες θεραπείας της παράλυσης
Βρετανοί επιστήμονες κατάφεραν να επιδιορθώσουν τις βλάβες στην σπονδυλική
στήλη παράλυτων σκύλων που δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα πίσω πόδια τους,
με μεταμόσχευση κυττάρων από τη μύτη στον μυελό των οστών, σύμφωνα με στοιχεία που
δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Brain.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, με επικεφαλής τον Δρ Ρόμπιν Φράνκλιν
ελπίζουν ότι στο μέλλον θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν την ίδια θεραπευτική μέθοδο
και σε ανθρώπους με μερική ή ολική παράλυση.
Οι επιστήμονες συνέλεξαν οσφρητικά κύτταρα (τα οποία παράγουν μυελίνη) από
το πίσω μέρος της ρινικής κοιλότητας και τα εισήγαγαν στο νωτιαίο μυελό των σκύλων.
Τα οσφρητικά κύτταρα περιβάλλουν τους νευρωνικούς υποδοχείς που καθιστού
εφικτή την όσφρηση και μεταφέρουν τα σχετικά ηλεκτρικά σήματα στον εγκέφαλο. Εδώ
και δεκαετίες, οι επιστήμονες πίστευαν ότι αυτά τα οσφρητικά κύτταρα που παράγουν
μυελίνη, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την αποκατάσταση των βλαβών του νωτιαίου
μυελού.
Τα πειράματα των Βρετανών ερευνητών απέδειξαν ότι η θεωρία μπορεί να έχει
πρακτική εφαρμογή και μάλιστα η μεταμόσχευση απεδείχθη και ασφαλής για τα πειραματόζωα.
Οι επιστήμονες μελέτησαν 34 σκύλους με σοβαρές βλάβες στην σπονδυλική στήλη.
Στα 23 πειραματόζωα εφαρμόστηκε η κυτταρική μεταμόσχευση, ενώ στα υπόλοιπα 11 έγινε
εικονική θεραπεία με την έγχυση ενός ουδέτερου υγρού.
Η έρευνα είχε σχεδιαστεί έτσι, ώστε ούτε οι ιδιοκτήτες των τραυματισμένων
σκύλων, ούτε οι περισσότεροι επιστήμονες γνώριζαν ποια ζώα άνηκαν σε ποια ομάδα.
Η κυτταρική θεραπεία είχε ως αποτέλεσμα την αναγέννηση των νεύρων κατά μήκος
της σπονδυλικής στήλης των περισσότερων πειραματόζωων. Μάλιστα αρκετά από αυτά κατάφεραν
να ανακτήσουν την ικανότητα κίνησης των πίσω ποδιών και του συντονισμού τους με
τα μπροστινά. Κάποια τελικά κατάφεραν όχι απλώς να περπατήσουν αλλά και να τρέχουν,
εν αντιθέσει με τα 11 σκυλιά της ομάδα ελέγχου.
«Τα ευρήματά μας είναι πολύ συναρπαστικά, επειδή δείχνουν για πρώτη φορά
ότι η μεταμόσχευση αυτού του είδους κυττάρων σε ένα σοβαρά κατεστραμμένο νωτιαίο
μυελό, μπορεί να επιφέρει σημαντική βελτίωση. Πιστεύουμε ότι αυτή η τεχνική θα μπορούσε
να αποκαταστήσει τουλάχιστον σε ένα μικρό βαθμό την κίνηση σε ανθρώπους ασθενείς
με τραύματα του νωτιαίου μυελού, αλλά θα ήταν υπερβολικό να πούμε ότι θα μπορούσαν
να ανακτήσουν όλες τις χαμένες λειτουργίες τους», εξηγεί ο Δρ Φράνκλιν.
«Είναι πιθανότερο ότι αυτή η διαδικασία θα χρησιμοποιηθεί μια ημέρα ως μέρος
ενός συνδυασμού θεραπειών, μαζί με τα φάρμακα και τις φυσικοθεραπείες. Αυτά τα σκυλιά,
από παραπληγικά που ήταν, κατόρθωσαν να περπατήσουν. Αυτό δείχνει ότι τα εν λόγω
κύτταρα αξίζει να μεταμοσχεύονται, κάτι που θα ωφελήσει και τους ανθρώπους ασθενείς,
όταν η τεχνική εφαρμοστεί στην κλινική πράξη», προσθέτει.
Η δεύτερη φάση των κλινικών δοκιμών θα αφορά πλέον ανθρώπους, καθώς η πρώτη
φάση με τα πειραματόζωα έδειξε ότι η διαδικασία δεν έχει τοξικές ή άλλες παρενέργειες.
Πάντως, οι ερευνητές δηλώνουν ότι η μεταμόσχευση των κυττάρων είναι πιθανό
να ενεργοποιήσει την ανανέωση των νευρικών κυττάρων του νωτιαίου μυελού μόνο για
μικρά χρονικά διαστήματα. Η αναγέννηση νευρικών κυττάρων για μεγαλύτερα διαστήματα
θεωρείται απίθανη, πράγμα που σημαίνει ότι, πέρα από τη κινητική βελτίωση των ποδιών,
πιθανώς η νέα μέθοδος δεν θα βοηθήσει στην αποκατάσταση άλλων λειτουργιών όπως η
χαμένη κίνηση των χεριών, η σεξουαλική λειτουργία και οι κινήσεις του εντέρου και
της ουροδόχου κύστης.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Τζέφρι Ράισμαν, του Πανεπιστημίου του Λονδίνου
(UCL), ειδικός σε θέματα αναγέννησης νεύρων, «δεν πρόκειται για μια θεραπεία του
νωτιαίου μυελού και της σπονδυλικής στους ανθρώπους. Για κάτι τέτοιο θα χρειαστεί
ακόμα πολύς χρόνος. Όμως είναι η πιο ενθαρρυντική πρόοδος που έχει γίνει εδώ και
αρκετά χρόνια, αποτελώντας ένα σημαντικό βήμα».
health.in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ