Πως το άγχος επηρεάζει την εγκυμοσύνη
Όταν οι γυναίκες
προσπαθούν για μια υγιή εγκυμοσύνη, συνηθίζουν να δίνουν βάρος σε πράγματα που
αφορούν την διατροφή τους, την άσκηση και όλες τις συμβουλές που παίρνουν από
τους γιατρούς τους. Παρόλα αυτά, υπάρχει κάτι το οποίο είναι ένας εξίσου σημαντικός
παράγοντας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και δεν είναι άλλος από το άγχος.
Το άγχος προκαλεί
στο σώμα την έκκριση ορμονών σαν απάντηση στην απειλή που εκείνο
αντιλαμβάνεται. Όσο υψηλότερο το επίπεδο του άγχους, τόσο περισσότερες ορμόνες
παράγει το σώμα. Οι έρευνες που έχουν γίνει δεν έχουν δώσει ένα τελικό
συμπέρασμα για τη σχέση μεταξύ άγχους και εγκυμοσύνης, αλλά φαίνεται πως οι πιο
σοβαρές μορφές άγχους, όπως ένας θάνατος στην οικογένεια, να έχουν το μεγαλύτερο
αρνητικό αντίκτυπο στην εγκυμοσύνη.
Πρόωρος Τοκετός
Υπάρχουν πάρα πολλοί
λόγοι που οδηγούν σε μια πρόωρη γέννα, αλλά πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι οι
γυναίκες που βιώνουν υψηλά επίπεδα άγχους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
τους, βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για ένα πρόωρο τοκετό. Υπάρχει λόγος που η
διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 40 εβδομάδας καθώς τα παιδιά που γεννιούνται
πριν ολοκληρωθεί αυτός ο χρόνος, δεν έχουν σχηματίσει πλήρως τα ζωτικά τους
όργανα. Όσο πιο νωρίς ένα παιδί γεννιέται, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να
αντιμετωπίσει από μικρά αναπνευστικά προβλήματα μέχρι και χρόνιες παθήσεις όπως
εγκεφαλική παράλυση.
Το στρες συνήθως
προκαλεί τον εγκέφαλο να εκκρίνει ορμόνες, όπως την κορτικοτροπίνη (CRH). Στις έγκυες γυναίκες, η CRH βοηθά στη ρύθμιση της διάρκειας της εγκυμοσύνης, και η
ποσότητα της συγκεκριμένης ορμόνης αυξάνεται κοντά στο τέλος του τρίτου
τριμήνου της εγκυμοσύνης για να προκαλέσει τις συσπάσεις. Μια έρευνα που
δημοσιεύτηκε το 1999 στο Αμερικανική
Εφημερίδα της Μαιευτικής και Γυναικολογίας, αποκάλυψε πως οι γυναίκες
που είχαν γεννήσει πρόωρα όχι μόνο είχαν υψηλά επίπεδα της CRH ορμόνης, αλλά επίσης και υψηλά επίπεδα άγχους.
Αποβολή
Ο μεγαλύτερος φόβος
μιας εγκύου είναι να χάσει το παιδί της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της,
γνωστό στον ιατρικό χώρο ως «αυτόματη αποβολή». Όπως ακριβώς και με τον πρόωρο
τοκετό, υπάρχουν πολλοί λόγοι οι οποίοι μπορούν να οδηγήσουν σε μια αποβολή και
μερικές φορές δεν υπάρχει καμία εξήγηση γιατί συμβαίνει.
Όμως υπήρξαν έρευνες
που συνέδεσαν την αποβολή με τα υψηλά επίπεδα άγχους, ειδικά στα πρώτα στάδια
της εγκυμοσύνης ή ακόμη και πριν την σύλληψη.
Στο τεύχος του
Ιουνίου 2003 της Ενδοκρινολογίας, ερευνητές δηλώνουν πως η ορμόνη CRH δεν εκκρίνεται μονάχα στον εγκέφαλο των υψηλά αγχωμένων
εγκύων γυναικών, αλλά και σε ολόκληρο το υπόλοιπο σώμα. Η CRH στοχεύει έναν
τύπο κυττάρου που ονομάζεται ιστιοκύτταρο, το οποίο εκκρίνει χημικές ουσίες που
προκαλούν αλλεργικές αντιδράσεις.
Προφανώς, ένα από
αυτά τα χημικά, η τρυπτάση, εμποδίζει την παραγωγή των μεμβρανών στην ανάπτυξη
του εμβρύου και διαταράσσει
ολόκληρη την αρχιτεκτονική του πλακούντα που τροφοδοτεί το μωρό.
Μια μελέτη του 2006
έδειξε ότι τα υψηλά επίπεδα μιας άλλης ορμόνης στρες, της κορτιζόλης, μπορεί να
επηρεάσει τα επίπεδα της προγεστερόνης, η οποία επηρεάζει την ανάπτυξη της
μήτρας και άλλες πτυχές της εγκυμοσύνης . Έτσι, όχι μόνο θα πρέπει να προσπαθήσετε
να αποφύγετε το χρόνιο στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά θα πρέπει
επίσης να επικεντρωθεί σε αυτό νωρίς στην εγκυμοσύνη σας.
Χαμηλό βάρος
γέννησης
Το βάρος γέννησης
μας είναι ένα σημαντικό στατιστικό στοιχείο δίπλα στο όνομα, το μήκος, την ημερομηνία
και την ώρα της γέννησης. Είναι επίσης σημαντικό από ιατρική άποψη, αν και,
φυσικά, υπάρχει ένα ευρύ φάσμα του τι είναι «φυσιολογικό» και τι είναι χαμηλό
βάρος.
Μερικά μικρόσωμα
μωρά δεν έχουν προβλήματα που σχετίζονται με το μέγεθός τους, αλλά άλλα έχουν
χαμηλό βάρος γέννησης, επειδή παρουσίασαν ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης
(IGR) - δεν έπαιρναν επαρκή θρεπτικά στοιχεία, ενώ βρισκόντουσαν στη μήτρα. Τα
μωρά με χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο για
προβλήματα υγείας όπως υπογλυκαιμία (χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα) και θα
πρέπει να παρακολουθούνται στενά για να διασφαλιστεί ότι αναπτύσσονται με
κανονικό ρυθμό.
Ένα μωρό μπορεί να
έχει IGR (ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης), ακόμη
και αν η μητέρα έτρωγε επαρκώς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ορμόνες του
στρες όπως η επινεφρίνη, νορεπινεφρίνη και η κορτιζόλη μπορεί να προκαλέσουν
όλα τα αιμοφόρα αγγεία να συστέλλονται, περιλαμβάνοντας και επηρεάζοντας και την ροή του αίματος στο μωρό μέσω
του ομφάλιου λώρου. Στην περίπτωση αυτή, το έμβρυο δεν μπορεί να απορροφά
αρκετά θρεπτικά συστατικά από το σώμα της μητέρας. Συχνά, η δυνατότητα για
χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση προσδιορίζεται στη μήτρα, και ο γιατρός σας μπορεί
να σας προτείνει τρόπους για να αλλάξετε κάποιες συμπεριφορές που μπορεί να το
προκαλούν - όπως να μειώσετε τα επίπεδα του άγχους σας.
Αυξημένος κίνδυνος
λοίμωξης
Οι ορμόνες που
παράγονται από το στρες μπορεί να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα.
Οι άνθρωποι που έχουν υψηλό άγχος βρίσκονται σε μια διαρκή κατάσταση
επιφυλακής, αλλά η έκρηξη των ορμονών όπως η κορτιζόλη, που εμπλέκονται στην
αντιμετώπιση του προβλήματος, υποτίθεται ότι είναι βραχυπρόθεσμη.
Το χρόνιο στρες,
ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένο αριθμό κυττάρων που καταπολεμούν ιογενείς
και βακτηριακές λοιμώξεις. Η απόκριση του σώματος στο στρες μπορεί επίσης να
προκαλέσει το νευρικό σύστημα να εκκρίνει ουσίες που συνδέονται με τα λευκά
κύτταρα του αίματος (τα οποία προστατεύουν το σώμα από ασθένειες) και να τα καταστούν
λιγότερο αποτελεσματικά. Το άγχος έχει ακόμη μεγαλύτερο αντίκτυπο στις έγκυες
γυναίκες που έχουν ήδη μειωμένο το ανοσοποιητικό τους σύστημα.
Συχνά, οι έγκυες
γυναίκες δεν μπορούν να λαμβάνουν τα ίδια είδη φαρμάκων που θα έπαιρναν για να
τις ανακουφίσουν όταν είναι άρρωστες, έτσι οι ασθένειες μπορεί να διαρκέσουν
περισσότερο ή μπορεί να υποφέρουν
από μερικά από τα συμπτώματα. Πολλά διαφορετικά είδη ασθενειών μπορούν να
επηρεάσουν μια εγκυμοσύνη. Η γρίπη, για παράδειγμα, είναι πιο πιθανό να
μετατραπεί σε πνευμονία όταν είστε έγκυος - έχοντας ήδη αυξημένη πίεση στους
πνεύμονες σας λόγω της αυξανόμενης κοιλιά σας και με περισσότερη ανάγκη για
οξυγόνο για να υποστηρίξετε το μωρό σας.
Επιπλέον, μπορεί
επίσης να είναι πιο ευάλωτες σε λοιμώξεις της μήτρας, όταν έχουν ένα εξασθενημένο
ανοσοποιητικό σύστημα. Οι λοιμώξεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν τον αμνιακό
σάκο και πλακούντα και μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνες. Η θεραπεία είναι
υψηλές δόσεις αντιβιοτικών και τοκετός αμέσως μόλις αυτό κριθεί ασφαλές. Οι
λοιμώξεις τη μήτρας μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα του οργάνου για σύσπαση
και σοβαρές λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσουν και σε θρόμβους αίματος. Το μωρό
μπορεί επίσης να μολυνθεί - σπάνια μπορεί να αναπτύξει σήψη (μόλυνση του
αίματος) ή άλλες σοβαρές καταστάσεις όπως εγκεφαλική παράλυση.
Αυξημένοι κίνδυνοι
για προβλήματα υγείας αργότερα
Μέχρι στιγμής έχουν
αναφερθεί πράγματα που μπορεί να κάνει το άγχος κατά τη διάρκεια της
εγκυμοσύνης ή πραγματικά προβλήματα, που εμφανίζονται αμέσως μετά τη γέννηση
του μωρού. Ωστόσο, ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι το χρόνιο στρες κατά τη
διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε θέματα που μπορεί να εκδηλωθούν
αργότερα στη ζωή. Το στρες μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του
μωρού όταν τα υψηλά επίπεδα των ορμονών περάσουν μέσα από τον πλακούντα. Τα
προβλήματα αυτά μπορεί να είναι συναισθηματικά, συμπεριφορικά ή σωματικά. Το
άγχος σε έγκυες γυναίκες, ιδιαίτερα κατά το πρώτο τρίμηνο, μπορεί να οδηγήσει
σε ευερεθιστότητα και αγχωμένα μωρά.
Το στρες μπορεί
επίσης να προκαλέσει προβλήματα συμπεριφοράς και όταν το μωρό γεννηθεί, το παιδί
μπορεί να είναι πιο ευάλωτο σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που σχετίζονται με το
άγχος. Αυτό μπορεί να σημαίνει μαθησιακές δυσκολίες και βραδύτερη ανάπτυξη.
Μπορεί ακόμη να προδιαθέσει το μωρό σας και σε ασθένειες όπως καρδιακές
παθήσεις, παχυσαρκία και διαβήτη τύπου ΙΙ – προβλήματα που μπορεί το στρες να προκαλέσει
ή να επιδεινώσει και στη μητέρα.
Παρά το γεγονός ότι
αναφέρθηκαν πιθανές σοβαρές συνθήκες, να έχετε κατά νου
ότι οι δεσμοί μεταξύ στρες και εγκυμοσύνης εξακολουθούν να σχηματίζονται, και
μόνο οι πιο ακραίες καταστάσεις στρες είναι πιθανό να προκαλέσουν προβλήματα.
Όταν είστε έγκυος, ό, τι κάνετε μπορεί να επηρεάσει το μωρό σας με κάποιο
τρόπο, έτσι προσθέστε στη λίστα που σχετίζεται με την εγκυμοσύνης σας "να κρατώ χαμηλά τα επίπεδα του
άγχους".
http://health.howstuffworks.com/pregnancy-and-parenting/pregnancy/issues/5-ways-stress-can-affect-pregnancy.htm