Νέα στοιχεία για τα αίτια και την κληρονομική προδιάθεση της σκλήρυνσης κατά πλάκας

Νέα στοιχεία για τα αίτια και την κληρονομική προδιάθεση της σκλήρυνσης κατά πλάκας

Η πιθανότητα ενός ατόμου να νοσήσει από σκλήρυνση κατά πλάκας, επειδή έχει συγγενή α' βαθμού που πάσχει ήδη από τη νόσο, είναι μεν υπαρκτή, αλλά μικρότερη απ' ότι νόμιζαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες, σύμφωνα με νεότερα στοιχεία από σουηδική μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυποBrain.

Ομάδα ερευνητών από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Στοκχόλμης, με επικεφαλής την Δρ Χέλγκα Βέστερλιντ του Τμήματος Κλινικής Νευροεπιστήμης, ανέλυσαν κλινικά στοιχεία που αφορούσαν περισσότερους από 28.000 ασθενείς (σχεδόν το σύνολο των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με πολλαπλή σκλήρυνση στη Σουηδία), καθώς και των συγγενών τους. 

Η ανάλυση έδειξε ότι η πιθανότητα ένας αδελφός ασθενούς να νοσήσει και αυτός, είναι κατά μέσο όρο επτά φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, ενώ η πιθανότητα να εμφανίσει σκλήρυνση κατά πλάκας το παιδί ενός ασθενούς, είναι πέντε φορές μεγαλύτερη. Αντίθετα, δεν φαίνεται να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για τα εγγόνια και τα ανίψια των ασθενών.

Εξάλλου, οι ίδιοι ερευνητές, μελετώντας τις περιπτώσεις διδύμων με πολλαπλή σκλήρυνση, επιβεβαίωσαν τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών ότι, η ασθένεια είναι κυρίως γενετικής αιτιολογίας και δευτερευόντως οφείλεται σε ατομικούς παράγοντες κινδύνου. Το εξωτερικό περιβάλλον από μόνο του -χωρίς το κατάλληλο γενετικό υπόβαθρο- δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερη σημασία.

Τοξίνη «πυροδοτεί» την πολλαπλή σκλήρυνση
Μια άλλη αμερικανική μελέτη, που έγινε από ερευνητές του Ιατρικού Κολεγίου Γουέιλ στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής την Τζένιφερ Λίντεν, και παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο Αμερικανικής Εταιρίας Μικροβιολογίας, έδειξε ότι η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να «πυροδοτηθεί» από μια τοξίνη που παράγεται από κοινά βακτήρια, τα οποία υπάρχουν στις τροφές.

Όπως είναι γνωστό, στην πολλαπλή σκλήρυνση καταστρέφεται το προστατευτικό περίβλημα των νευρικών κυττάρων, η μυελίνη, και η πάθηση εκδηλώνεται σε άτομα με γενετική προδιάθεση εξαιτίας ενός ή περισσότερων περιβαλλοντικών παραγόντων, οι οποίοι όμως παραμένουν ακόμα άγνωστοι.

Οι αμερικανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η τοξίνη Ε μπορεί να καταστρέψει τα εγκεφαλικά κύτταρα (ολιγοδεντροκύτταρα) που παράγουν την μυελίνη, ενώ τα ίδια κύτταρα πεθαίνουν και κατά την εξέλιξη της νόσου. Η εν λόγω τοξίνη παράγεται από ορισμένα στελέχη του βακτηρίου Clostridium perfringens, το οποίο αποτελεί συχνή αιτία τροφικών δηλητηριάσεων.

Αν η «ενοχή» του εν λόγω βακτηρίου επιβεβαιωθεί και από μελλοντικές έρευνες, τότε, σύμφωνα με την Δρ Λίντεν, ίσως αναπτυχθεί ένα εμβόλιο ή αντίσωμα, που να σταματά την πρόοδο της νόσου ή και να την προλαμβάνει.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης D συντελεί στην εξέλιξη της νόσου
Τέλος, μια τρίτη έρευνα από επιστήμονες της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, με επικεφαλής τον καθηγητή Επιδημιολογίας Δρ Αλμπέρτο Ασκέριο, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο JAMA Neurology, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αν ασθενείς αρχικού σταδίου έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, τότε τα συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας είναι πιο σοβαρά και εξελίσσονται ταχύτερα.

Οι ερευνητές, που ανέλυσαν στοιχεία για 465 ασθενείς από 20 χώρες, υποστηρίζουν ότι οι ασθενείς, όσο είναι ακόμα στο αρχικό στάδιο της νόσου, πρέπει να αυξάνουν τη λήψη της βιταμίνης D μέσω διατροφικών συμπληρωμάτων και διατροφής. 

Προηγούμενες μελέτες επίσης έχουν εντοπίσει σχέση ανάμεσα στα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D και τον κίνδυνο εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας ή της επιδείνωσης των συμπτωμάτων της.

Οι ερευνητές επισημαίνουν μάλιστα πως το όφελος από τη βιταμίνη D δρα προσθετικά σε σχέση με τη λήψη ιντερφερόνης, «φρενάροντας» τα συμπτώματα της νόσου, γι' αυτό και η βιταμίνη θα πρέπει να περιλαμβάνεται εξ αρχής στο θεραπευτικό «οπλοστάσιο» κατά της ασθένειας. 

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, περίπου 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας.