Το «ζάχαρο» στα 40 συρρικνώνει τον εγκέφαλο
Οι άνθρωποι που
αναπτύσσουν διαβήτη στη μέση ηλικία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν
εγκεφαλικές βλάβες που ανοίγουν το δρόμο στην άνοια, αναφέρουν αμερικανοί
επιστήμονες.
Σε μελέτη που
πραγματοποίησαν με περισσότερους από 1.400 εθελοντές κατέληξαν στο συμπέρασμα
πως όσοι είχαν αναπτύξει διαβήτη σε ηλικία 40 έως 64 ετών είχαν αυξημένες
πιθανότητες να παρουσιάζουν συρρίκνωση του εγκεφάλου τους.
Μάλιστα όσο
νωρίτερα είχαν διαγνωστεί με διαβήτη, τόσο πιο έντονη ήταν η μείωση του όγκου
του εγκεφάλου τους, η οποία επιπλέον ήταν πιο έντονη σε τμήματά του, όπως ο
ιππόκαμπος, που παίζουν ρόλο στην βραχυχρόνια και την μακροχρόνια μνήμη.
Η μελέτη έδειξε
ακόμα ότι ο διαβήτης και η υπέρταση στη μέση ηλικία αυξάνουν τον κίνδυνο
μικροεγκεφαλικών επεισοδίων και άλλων βλαβών στα αιμοφόρα αγγεία που
τροφοδοτούν τον εγκέφαλο με αίμα.
«Οι εθελοντές μας
που είχαν διαβήτη νωρίς στη μέση ηλικία, είχαν πολύ χειρότερη εγκεφαλική δομή
σε σύγκριση με όσους τον είχαν εκδηλώσει σε μεγαλύτερη ηλικία», δήλωσε η
επικεφαλής ερευνήτρια δρ Ρόουζμπαντ Ρόμπερτς, καθηγήτρια Νευρολογίας &
Επιδημιολογίας στην Κλινική Μάγιο, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα.
«Το εύρημα αυτό
υποδηλώνει ότι εάν αναχαιτιστεί ο διαβήτης στην μέση ηλικία, ενδέχεται να
αποτραπούν ή να καθυστερήσουν οι εγκεφαλικές βλάβες οι οποίες οδηγούν σε
προβλήματα μνήμης και άνοιας δεκαετίες αργότερα», πρόσθεσε.
Ο διαβήτης έχει
σχετισθεί εδώ και χρόνια με τα προβλήματα μνήμης και σκέψης, αλλά η παρούσα
μελέτη είναι η πρώτη που παρέχει σαφείς ενδείξεις για τους λόγους για τους
οποίους συμβαίνει αυτό.
Όπως γράφουν η δρ
Ρόμπερτς και οι συνεργάτες της στην επιθεώρηση «Neurology», οι εθελοντές τους
είχαν ηλικία 80 ετών όταν εξετάστηκαν και δεν έπασχαν από άνοια, αλλά είτε
είχαν φυσιολογική νοητική λειτουργία είτε έπασχαν από ήπια νοητική διαταραχή.
Η ήπια νοητική
διαταραχή είναι μία κατάσταση που εξελίσσεται σε Αλτσχάιμερ σε περίπου έναν
στους δύο πάσχοντες.
Οι ειδικοί ορίζουν
την ήπια νοητική διαταραχή ως την ύπαρξη προβλημάτων με τη μνήμη τα οποία είναι
αρκετά σοβαρά ώστε να τα παρατηρήσει ο πάσχων ή οι οικείοι του, αλλά δεν είναι
αρκετά σοβαρά ώστε να επεμβαίνουν στην καθημερινότητά του.
Οι ερευνητές
υπέβαλλαν τους εθελοντές σε τεστ αξιολόγησης της σκέψης και της μνήμης, καθώς
και σε μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, για να αναζητήσουν ενδείξεις
εγκεφαλικών βλαβών που αποτελούν πρόδρομες ενδείξεις άνοιας.
Επιπλέον, ανέλυσαν
τον ιατρικό φάκελο των εθελοντών τους, για να δουν εάν και σε ποια ηλικία είχαν
διαγνωστεί με σακχαρώδη διαβήτη και υπέρταση.
Όπως διαπίστωσαν,
όσοι είχαν διαγνωστεί με διαβήτη τύπου 2 σε ηλικία 40-64 ετών είχαν κατά μέσον
όρο 2,9% μικρότερο όγκο εγκεφάλου σε σύγκριση με όσους δεν έπασχαν από διαβήτη
στη μέση ηλικία.
Ειδικά όμως στον
ιππόκαμπο του εγκεφάλου η μείωση έφτανε το 4% κατά μέσον όρο, με τα ποσοστά
αυτά να αυξάνονται κατ’ αναλογίαν με την μείωση της ηλικίας της διάγνωσης του
διαβήτη.
«Όταν αρχίζει να
συρρικνώνεται ο ιππόκαμπος, ο πάσχων αρχίζει να χάνει τη μακροχρόνια μνήμη του
και την ικανότητα να θυμάται πρόσφατα γεγονότα», εξήγησε η δρ Ρόμπερτς.
Οι γέροντες με
ιστορικό διαβήτη της μέσης ηλικίας είχαν επίσης διπλάσιες πιθανότητες να
αντιμετωπίζουν προβλήματα σκέψης και μνήμης, καθώς και 85% περισσότερες
πιθανότητες να έχουν πάθει μικροεγκεφαλικά.
Αντίστοιχα, όσοι
είχαν διαγνωστεί με υπέρταση στην μέση ηλικία είχαν διπλάσιες πιθανότητες να
έχουν υποστεί μικροεγκεφαλικά, που τους είχαν προκαλέσει βλάβες στα τμήματα του
εγκεφάλου που σχετίζονται με τη σκέψη, τη μνήμη και τη γλωσσική ικανότητα.