Ανεύρυσμα της αορτής

Ανεύρυσμα της αορτής

Το ανεύρυσμα της αορτής αποτελεί μια διογκωμένη και εξασθενημένη περιοχή στην αορτή δηλαδή το μεγαλύτερο αιμοφόρο αγγείο που τροφοδοτεί με αίμα το σώμα. Η αορτή εκτείνεται από την καρδιά μέσω του θώρακα μέχρι την κοιλιακή χώρα. Επειδή η αορτή είναι ο κύριος προμηθευτής του αίματος σ΄ όλο το σώμα, αν ένα ανεύρυσμα της αορτής σπάσει μπορεί να προκαλέσει θανατηφόρο αιμορραγία. Τα περισσότερα ανευρύσματα της αορτής έχουν αργή ανάπτυξη και δεν οδηγούνται σε ρήξη αλλά αν είναι μεγάλα ή ταχέως αναπτυσσόμενα, η πιθανότητα για ρήξη είναι μεγαλύτερη. Ανάλογα με το μέγεθος και το ρυθμό με τον οποίο το ανεύρυσμα της αορτής αυξάνεται, η θεραπεία μπορεί να ποικίλλει από την παρακολούθηση έως την επείγουσα χειρουργική επέμβαση. Τα ανευρύσματα μπορούν να αναπτυχθούν σε οποιοδήποτε σημείο κατά μήκος της αορτής, αλλά τα περισσότερα ανευρίσκονται στην κοιλιακή χώρα και ονομάζονται ανευρύσματα κοιλιακής αορτής ενώ αυτά που ανευρίσκονται στο θώρακα καλούνται ανευρύσματα θωρακικής αορτής.

 Ποια είναι τα συμπτώματα; 

Τα αορτικά ανευρύσματα συχνά αναπτύσσονται αργά και συνήθως χωρίς συμπτώματα, γεγονός που καθιστά δύσκολη την εντόπιση τους. Ορισμένα ανευρύσματα ποτέ δεν θα υποστούν ρήξη ιδίως αν είναι μικρά σε μέγεθος και αναπτύσσονται αργά με την πάροδο του χρόνου. Άλλα όμως αορτικά ανευρύσματα αναπτύσσονται με ταχύτερο ρυθμό, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ρήξης. Ο ρυθμός ανάπτυξης /διάτασης του ανευρύσματος της αορτής είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Όταν το ανεύρυσμα της αορτής μεγαλώσει αρκετά ,σε ορισμένα άτομα μπορεί να παρατηρηθεί: 

• Ψηλαφητή παλλόμενη μάζα κοντά στον ομφαλό αν υπάρχει ανεύρυσμα στην κοιλιακή χώρα 

• Ευαισθησία ή πόνος στην κοιλιά ή στο θώρακα 

 • Οσφυαλγία (πόνος χαμηλά στη μέση) Παράγοντες κινδύνου 

• Ηλικία (συχνότερα ανευρύσματα ανευρίσκονται σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω) 

• Κάπνισμα 

 • Αρτηριακή υπέρταση 

• Αθηροσκλήρωση 

• Φύλο (οι άνδρες αναπτύσσουν ανευρύσματα αορτής 5 έως 10 φορές πιο συχνά από τις γυναίκες ) 

• Φυλή (τα αορτικά ανευρύσματα είναι συχνότερα στους λευκούς) 

• Οικογενειακό ιστορικό. Τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό αορτικού ανευρύσματος διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν ανευρύσματα σε νεαρότερη ηλικία και βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο για ρήξη του ανευρύσματος 

Πού οφείλεται; 

 Ανευρύσματα κοιλιακής αορτής Περίπου το 75 % όλων των ανευρυσμάτων βρίσκονται στην κοιλιακή αορτή. Τα πιθανά αίτια ανάπτυξης τους είναι: 

• Κάπνισμα. Το κάπνισμα συμβάλλει στην αθηροσκλήρωση και προκαλεί υψηλή αρτηριακή πίεση οδηγώντας έτσι στην γρηγορότερη ανάπτυξη των ανευρυσμάτων. 

• Η αρτηριακή υπέρταση. 

• Λοίμωξη στην αορτή (αγγειίτιδα). Σε σπάνιες περιπτώσεις, ανεύρυσμα αορτής μπορεί να προκληθεί από μόλυνση ή φλεγμονή (αγγειίτιδα) που αποδυναμώνει το τοίχωμα της αορτής. 

• Γενετικοί παράγοντες Ανευρύσματα θωρακικής αορτής Περίπου το 25 % όλων των ανευρυσμάτων βρίσκονται στην θωρακική αορτή. Ορισμένοι επιπλέον παράγοντες κινδύνου μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη θωρακικών ανευρυσμάτων. 

• Σύνδρομο Marfan. Οι άνθρωποι που γεννιούνται με το σύνδρομο Marfan, μια γενετική πάθηση που επηρεάζει το συνδετικό ιστό του σώματος , είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στον κίνδυνο ανάπτυξης ανευρύσματος θωρακικής αορτής. Τα άτομα με σύνδρομο Marfan έχουν συχνά ιδιαίτερα φυσικά χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένων το ψηλό ανάστημα, πολύ μακρά άκρα, παραμορφωμένο στέρνο και προβλήματα όρασης. 

• Προηγούμενη βλάβη στην αορτή 

• Τραυματική βλάβη στην αορτή. Μερικά άτομα που τραυματίζονται στον θώρακα αναπτύσσουν ανευρύσματα αορτής. 

Πως γίνεται η διάγνωση;

 Τα περισσότερα ανευρύσματα της αορτής διαπιστώνονται τυχαία κατά την εξέταση για έναν άλλο λόγο. Η διάγνωση γίνεται συνήθως με: 

• Την κλινική εξέταση 

• Την ακτινογραφία θώρακος 

• Το υπερηχογράφημα της καρδιάς 

• Το υπερηχογράφημα στην κοιλιά 

Εάν ο γιατρός σας υποψιάζεται ότι έχετε ανεύρυσμα αορτής, εξειδικευμένες εξετάσεις μπορεί να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση:

• Το υπερηχογράφημα στην κοιλιά 

• Αξονική τομογραφία θωρακικής η κοιλιακής αορτής 

• Μαγνητική τομογραφία θωρακικής η κοιλιακής αορτής 

 Πως θεραπεύεται; 

Ο στόχος της θεραπείας είναι η πρόληψη της ρήξης του ανευρύσματος. Γενικά, η θεραπευτικές επιλογές είναι η παρακολούθηση και η φαρμακευτική αγωγή ή η χειρουργική επέμβαση. Η απόφασή εξαρτάται από το μέγεθος του ανευρύσματος και πόσο γρήγορα αυξάνεται σε μέγεθος. Σε γενικές γραμμές μικρά ανευρύσματα (διάμετρος περίπου 4 εκατοστά) αντιμετωπίζονται συντηρητικά με παρακολούθηση και ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου καθώς ο κίνδυνος της χειρουργικής επέμβασης, είναι μεγαλύτερο από τον κίνδυνο της ρήξης. Η παρακολούθηση του ανευρύσματος γίνεται με απεικονιστικές εξετάσεις συνήθως κάθε 6 έως 12 μήνες. Τα μετρίου μεγέθους ανευρύσματα (διάμετρος περίπου 4 έως 5,5 εκατοστά) αποτελούν ενδιάμεσες περιπτώσεις που θα χρειαστεί να συζητηθούν τα οφέλη και οι κίνδυνοι της εγχείρησης και να ληφθεί μια απόφαση με το γιατρό σας. Τα μεγάλα ανευρύσματα (>5,5 εκατοστά σε διάμετρο) ή αυτά που αυξάνονται σε μέγεθος με ταχείς ρυθμούς (άνω των 0,5 εκατοστών σε έξι μήνες) θα χρειαστούν κατά πάσα πιθανότητα χειρουργική επέμβαση. Τα τελευταία χρόνια εκτός από την χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιούνται σε ορισμένους ασθενείς ειδικά προθέματα (stents) προκείμενου να προφυλαχθούν τα τοιχώματα της αορτής. 

 Τι είδους επιπλοκές μπορεί να παρουσιαστούν; 

• Διαχωρισμός της αορτής 

• Θρόμβωση στο τοίχωμα της αορτής 

• Ρήξη του ανευρύσματος που είναι συχνά θανατηφόρος Τα σημεία και συμπτώματα της ρήξης περιλαμβάνουν: 

• Αιφνίδιος, έντονος και επίμονος πόνος στην κοιλιακή χώρα, πόνος στο στήθος ή στην πλάτη 

• Πόνος που ακτινοβολεί στην μέση 

• Ίδρωτας 

• Ζάλη 

• Χαμηλή αρτηριακή πίεση 

• Ταχυκαρδία 

• Απώλεια συνείδησης 

• Δύσπνοια 

 Πως μπορεί να προληφθεί; 

Δεν υπάρχουν φάρμακα που να εμποδίσουν την ανάπτυξη αορτικού ανευρύσματος. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα φάρμακα της χοληστερίνης( στατίνες) και ορισμένα αντιυπερτασικά (όπως οι αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης π.χ λοσαρτάνη )μπορούν να αναστείλουν την περαιτέρω διάταση του ανευρύσματος. 

 Γενικές οδηγίες που αφορούν άτομα με ανεύρυσμα αορτής είναι: 

• Κρατήστε την πίεση του αίματος υπό έλεγχο. 

• Μην καπνίζετε. 

• Μείωστε την χοληστερόλη και το λίπος στη διατροφή σας. 

• Διατηρήστε μια τακτική ιατρική παρακολούθηση Θα πρέπει να δείτε το γιατρό σας αν έχετε κάποιο από τα συμπτώματα που αναφέρονται ανωτέρω. Όσον αφορά τους ασυμπτωματικούς ασθενείς μετά την ηλικία των 60 ετών όσοι έχουν παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη ανευρύσματος αορτής θα πρέπει να υποβληθούν σε έλεγχο για ανεύρυσμα με υπερηχογράφημα κοιλιακής αορτής.